Beluister deze thematische serie hoorcolleges van Home Academy over de filosofie van het brein, over de ontwikkelingen in de psychologie, over waarneming, geheugen en menselijk gedrag en over de verhouding tussen de hersenen, het bewustzijn en de vrije wil.

HOORCOLLEGE HET BEWUSTZIJN Door Bas Haring Samenvatting We zijn ons bewust van de dingen om ons heen en van onszelf. Maar wat is dat bewustzijn precies? Het bewustzijn is al eeuwen een lastig maar interessant fenomeen binnen de filosofie en de natuurwetenschappen. In dit college gaat Bas Haring in op die geschiedenis en eindigt met moderne natuurwetenschappelijke visies op bewustzijn. Ondertussen komen vragen als de volgende aan de orde: bestaat bewustzijn echt of is het een illusie? Hebben dieren het ook? Hoe kan ons bewustzijn tot stand komen in ons brein? En wat is de relatie tussen bewustzijn, identiteit en vrije wil? Inhoud College 1 H1. Bewustzijn is een raadsel H2. Een korte geschiedenis: Descartes H3. Het brein College 2 H4. Ons brein en bewustzijn H5. Emergentie en bewustzijn H6. Hebben dieren en computers bewustzijn? HOORCOLLEGE DE WERELD VAN DE PSYCHE Door Frans Verstraten Samenvatting Onze wereld draait om psychologie. Toch weten maar weinig mensen wat deze wetenschap inhoudt. De meest indrukwekkende machine in ons lijf, het brein, is verantwoordelijk voor al ons denken en doen. Verstraten geeft een helder en toegankelijk overzicht van de wereld van de psychologie. Met aandacht voor de geschiedenis van het vakgebied en de diverse gebieden waarmee de psycholoog zich bezighoudt, zoals het geheugen, leren, motivatie, emotie, waarneming, taal, sociaal functioneren en psychische problemen. Inhoud College 1. Een kleine geschiedenis, kritisch denken en de eerste stappen naar het brein H1. Wat is psychologie? Een kleine geschiedenis. H2. Het belang van kritisch denken en goed onderzoek.

H3. Zintuigen brengen de buitenwereld naar ons brein College 2. Functies van het brein: biologische grondslagen en geheugen H4. Problemen in het brein met een biologische basis H5. De bron van ons zijn: het geheugen H6. De alledag van het geheugen College 3. De ontwikkelende en lerende mens H7. Ontwikkeling: het opbouwen van een kennisnetwerk H8. Nieuwe kennis: leren en intelligentie H9. Leren met belonen en straffen College 4. De mens als sociaal wezen en de psychologie van elke dag H10. Sociale psychologie: de mens als onderdeel van een groep H11. Moderne sociale psychologie: de rol van het onbewuste H12. Psychologie is zoveel meer: moderne toepassingen

HOORCOLLEGE PSYCHOLOGIE IN DE RECHTSZAAL Door Willem Albert Wagenaar Samenvatting Tal van beruchte rechtszaken hebben een relatie met psychologische verschijnselen, zoals waarnemingen van ooggetuigen, toerekeningsvatbaarheid van verdachten of het oordeelsvermogen van de rechter. Aan de hand van zeven rechtszaken behandelt Wagenaar de basisaspecten uit de psychologie. Daarbij belicht hij tevens het functioneren van verschillende rechtsystemen en enkele kernthema’s uit de wetenschapsfilosofie: de beperkingen van wetenschappelijke kennis, onze waarneming en ons geheugen. Inhoud College 1. Tenlastelegging en verweer als verhaal: de verdwijning van Maddy en Vicky College 2. Valse bekentenissen: de Puttense moordzaak College 3. Seksueel misbruik en hervonden herinneringen: Cindy’s valse aangifte College 4. De vrije wil en misdrijven zonder opzet: de dood op de klimmuur College 5. Gezichtsvermogen en herkenning van personen: de aanslag op poes Minet College 6. Merkenrecht, misleiding en verwarring: ruzie om olijfolie College 7. Ongelukkige vrijages en versierdelicten: de zaak van de populaire politieagent

HOORCOLLEGE NEUROFILOSOFIE VAN DE GEEST Door Herman Philipse Samenvatting Zijn wij ons brein? Bestaat de vrije wil? We weten steeds meer over de werking van onze hersenen. Maar hebben we daardoor ook meer kennis van ons bewustzijn en onze vrije wil? Zegt hersenactiviteit iets over waarom we doen wat we doen? Over de vraag wat het betekent om mens te zijn? In deze serie hoorcolleges analyseert Herman Philipse de visies hierover van de belangrijkste Nederlandse en buitenlandse neurowetenschappers. Tevens bespreekt hij kritisch de verschillende filosofische theorieën over de verhouding tussen hersenen, bewustzijn en gedrag. Een overzichtscollege neurofilosofie. Inhoud College 1. Neurowetenschap en vrije wil H1. Reanimatie van het vrije-wil-debat door neurowetenschappers H2. Hersensonderzoek over vrije wil van Libet tot Haynes H3. Posities in het filosofische vrije-wil debat College 2. Hoe verhoudt bewustzijn zich tot processen in de hersenen? H4. Het hersenen-geest probleem: substantiedualisme H5. Het reductionistische programma H6. Een synthese: niet-reductief monisme College 3. Wat verklaart ons gedrag? H7. Psychische functies als emergente eigenschappen H8. Van functie naar epifenomeen H9. Eliminatief materialisme College 4. De filosoof als conceptuele therapeut H10. De mereologische drogreden H11. Deconstructie van het mind-body en mind-brain probleem H12. Verdere misvattingen

Biografie Bas Haring Dr. Bas Haring (1968) is hoogleraar Publiek begrip van wetenschap aan de Universiteit Leiden en een veelgelezen auteur. Hij promoveerde in 1997 in de Kunstmatige Intelligentie en houdt zich bezig met de relatie tussen de natuurwetenschap en filosofische vraagstukken. Zijn debuut Kaas en de Evolutietheorie won in 2002 de Gouden Uil voor jeugdliteratuur en de Eureka! prijs voor populair wetenschappelijke literatuur. Bovendien presenteerde hij het populair filosofische televisieprogramma Stof dat door de RVU uitgezonden werd. Zijn meest recente boek is Waarom cola duurder is dan melk (2016). Kijk voor meer informatie op www.basharing.com Biografie Frans Verstraten Prof. dr. Frans Verstraten is hoogleraar Psychologische Functieleer aan de Universiteit Utrecht en hoogleraar aan de University of Sydney. Na in 1994 Cum Laude te zijn gepromoveerd aan de UU, vertoefde hij in Canada (McGill, Toronto), de Verenigde Staten

(Harvard) en Japan (ATR). Hij is naast met zijn wetenschappelijke taken ook druk met het onder de aandacht brengen van wetenschap voor een groter publiek. Hij schreef o.a. voor de Volkskrant en Mind Magazine. Hij is auteur van o.a. Psychologie in een notendop.

Biografie Willem Albert Wagenaar Prof. dr. Willem Albert Wagenaar was emeritus hoogleraar klinische psychologie en rechtspsychologie aan de universiteit Leiden. Wagenaar trad op als psycholoog en getuige-deskundige in meer dan duizend rechtszaken. Hij schreef o.a. Vincent plast op de grond: Nachtmerries in het Nederlands recht en The Popular Policeman and Other Cases: Psychological Perspectives on Legal Evidence. Willem Albert Wagenaar overleed in april 2011. Biografie Herman Philipse Prof. dr. mr. Herman Philipse is universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht en doet onderzoek op het gebied van de moderne en contemporaine wijsbegeerte. Philipse heeft rechten en wijsbegeerte gestudeerd aan de Rijksuniversiteit Leiden. Ook studeerde hij filosofie te Oxford, Parijs en Keulen. In 2012 is van hem de uitgebreide verhandeling verschenen: God in the Age of Science?: A Critique of Religious Reason (Oxford University Press). Bij Home Academy zijn van hem diverse hoorcolleges verschenen, waarvan de meest recente zijn: Waarheid en dwaling, Klimaatverandering, De onvoltooide Verlichting, Wat is Filosofie? en Karl Popper & Hannah Arendt.

© 2020 Home Academy (Luisterboek): 9789461418845

Publicatiedatum

Luisterboek: 20 oktober 2020