App Store

Google Play

Details page - Device banner - 894x1036

Entrez dans un monde infini d'histoires

Écouter et lire

Melchior Wańkowicz

Uważane za największe z dzieł Melchiora Wańkowicza reportaże, nazywane też pomnikiem wystawionym bohaterskiej Armii generała Andersa. Autor z pieczołowitością oddał atmosferę panującą w II Korpusie. Opisuje zarówno kolejne etapy walk, jak i chwile odpoczynku i oczekiwania.

Roch Siemianowski

Storybox

Melchior Wańkowicz Dzieła

Bitwa o Monte Cassino

„Ziele na kraterze” jest w twórczości mistrza reportażu pozycją wyjątkową. Tę upstrzoną wspomnieniami i autobiograficznymi wtrętami powieść napisał Wańkowicz w 1951 roku – już po stracie swojej córki Krystyny, łączniczki w Powstaniu Warszawskim. Pomimo rozległych opisów codzienności w okupowanej Warszawie i prób wysłowienia niewyobrażalnego bólu rodziców po stracie dziecka, „Ziele na kraterze” stanowi przede wszystkim afirmację życia, bliskich więzi rodzinnych, pełną humoru skarbnicę anegdot i zapomnianego już folkloru ziemiańskiego. Czaruje odbiorców już od pierwszych zdań.

Marcin Popczyński

Ziele na kraterze

W pępku Ameryki' to trzeci tom (po wcześniejszych 'Atlantyk-Pacyfik' oraz 'Królik i oceany') amerykańskiego tryptyku podróżniczego Melchiora Wańkowicza pt. 'W ślady Kolumba', o którym sam pisał: 'Trzy książki, które wydaję, powstały z ciągłej włóczęgi. Zamiast osła miałem rozklekotane auto, a zamiast jałmużny – honoraria za odczyty w ogromnym zasięgu lądów Ameryki i Kanady'. Jest to obraz Stanów Zjednoczonych lat 60. W reporterskich zapiskach autor opisuje swoją podróż na wschód - przez mormoński Utah, skaliste Kolorado, stepowe i pszeniczne Kansas oraz Missouri, czyli przez sam „pępek Ameryki'. Wańkowicz jak zwykle jest dociekliwy i spostrzegawczy W tekstach pojawiają się również wątki rodzinne. Autor po dziewięciu latach spędzonych w Stanach Zjednoczonych zdecydował się w 1958 roku wrócić na stałe do Polski, gdzie wraz z żoną spędza ostatnie lata życia. W „Pępku Ameryki' jest więc pożegnaniem pisarza z Ziemią Obiecaną, miodem i mlekiem z puszek konserwowych płynącą…

Barwny i fascynujący kalejdoskop Ameryki, który podziwiają państwo Wańkowiczowie w swojej rocznej podróży wysłużonym samochodem dobiega kresu. Ten ostatni tom trylogii amerykańskiej podszyty jest literackim dramatem jak żaden poprzedni, bynajmniej nie dlatego że pora zbudzić się z amerykańskiego snu. Wańkowicz nie może napisać prawdy o spotkanych po drodze weteranach, polskich żołnierzach-tułaczach, którzy ledwie wymknęli się spod komunistycznej opresji. On sam jest już po konflikcie z władzami PRL, po wyroku więzienia. Na pewno oboje z żoną pełni są najgorszych przeczuć, ale o tym Wańkowicz także nie pisze. Wracają. Ich losem jest przecież Polska.
Jerzy Surdykowski

Książki o Ameryce zawierają olśniewający pokaz Wańkowiczowskiej techniki pisarskiej (…). Swego rodzaju arcydzieło organizacji warsztatu pisarskiego (…). Wielki popis stylistyki Wańkowiczowskiej. Wszystko tam jest, do czego od kilkudziesięciu lat przyzwyczaił nas reporterski czarnoksiężnik.
Aleksander Małachowski

Marcin Popczyski

W pępku Ameryki

W latach 1910-1917 miała miejsce rewolucja w Meksyku, w którą zaangażowane były wszystkie klasy społeczne, od burżuazji, przez klasę średnią, po chłopów i robotników. Melchior Wańkowicz opisuje te wydarzenia, starając się zachować reporterski obiektywizm.

Michał Breitenwald

W kościołach Meksyku

Ostatnie dzieło pisarza wydane za jego życia. Jest to dowcipna, erudycyjna rozprawa o gatunkach pisarstwa, które ma swój początek w potrzebie podzielenia się z innymi swoimi przeżyciami. Na tom składają się krótkie teksty, poświęcone sztuce pisania reportaży. Autor skupia się na uwagach na temat języka, fonetyki. Analizuje proces słowotwórczy i przywołuje język polskiej emigracji, podkreśla wagę humoru i jego intelektualny aspekt. W tekstach znajdziemy zarówno refleksję historyczną, jak i merytoryczną, stylistyczną i etyczną. Na uwagę zasługuje konsekwentna, przystępna narracja, która nie spowalnia tempa całości. Całość ma charakter lekkiej gawędy, przerywanej tematycznymi anegdotami. Jest to dzieło ponadczasowe, niezwykle aktualne i warte słuchania również dzisiaj. Niewątpliwie można uznać je za hołd złożony literaturze faktu, przez wielu uważane za „biblię” dziennikarstwa.

Kto marzy o własnej książce, o jej napisaniu, zwykle pochłania cudze książki. Droga, która wiedzie do sztuki pisania, zaczyna się więc od misteriów lektury. Od aktów żarliwego, narkotycznego czytelnictwa. (...) O przygodach, z jakich wtedy składa się życie człowieka piszącego, opowiada właśnie dzieło Melchiora Wańkowicza. (...) Czytając Karafkę La Fontaine’a, żywimy złudzenie, że cała ta rzecz o sztuce pisania rozgrywa się w centrum prywatnej, Wańkowiczowskiej biblioteki. Tyle razy pisał o niej z miłością, tęsknotą, w pokornym zachwycie. (...) Każda rozmowa w takiej bibliotece, w „podwójnym” pokoju życia i śmierci, zagłady i trwania, winna zyskiwać sens wielostronny, gorzki, pełen skupienia, powagi, rozpaczy, nadziei. O czymkolwiek opowiada Melchior Wańkowicz, czegokolwiek docieka, od pierwszego do końcowego zdania podporządkowane jest duchowi narracji, poddaje się całkowicie woli mistrzowskiego narratora. Ulega więc żywiołowi opowieści. Opowieść dopełnia się – niczym spektakl towarzyski – w świecie szlacheckiej gawędy. (...) Na pobojowisku powieści, między nikłymi jeszcze obszarami eseju i reportażu Wańkowicz odkrył własny kontynent. Zawierzył gawędzie, temperując i świadomie wykorzystując ukrytą w niej energię.

Andrzej Gronczewski

Książka, która rozrosła się do olbrzymich rozmiarów, zmieniając się jednocześnie w porywającą autobiografię jej autora, w wyznanie wiary, w testament.

Anna Bojarska

Karafka La Fontaine’a, tom 1

W drugim tomie „Karafki La Fontaine’a” Melchior Wańkowicz kreśli portret reportera doskonałego. Pisze o cechach, które powinien on posiadać. Wśród nich na pierwszym miejscu wymienia: zaangażowanie, ciekawość świata, komunikatywność, empatię. Ponadto dużo uwagi poświęca technicznej stronie pisania tekstów: doborowi odpowiedniego tytułu, grafiki, która ma za zadanie wzmacniać percepcje czytelników, rzetelności dziennikarskiej, prawidłowemu cytowaniu . Dalsza część tekstu dotyczy błędów językowych i rzeczowych. Autor przygląda się również zagadnieniom cenzury i krytyki, a także bada wpływ warunków materialnych na kondycję pisarzy i ich twórczość. „Karafka La Fontaine’a” niewątpliwie jest obszernym kompendium wiedzy o sztuce pisania, które mimo upływu czasu i zmieniających się okoliczności, nie straciło nic ze swej aktualności.

Karafka La Fontaine’a, tom 2

Zbiór felietonów poruszających temat zachowań Polaków na emigracji. Wzbudził tak olbrzymie kontrowersje, że gdy autor wydał „Kundlizm” w Rzymie w 1947 roku, kilka czasopism emigracyjnych na znak protestu zerwało z nim współpracę. Bo „kundlizmem” nazwał Wańkowicz naszą cechę narodową, stanowiącą przeciwieństwo godności i szlachetności. Niniejsze teksty publicystyczne to bowiem nie tylko obserwacja emigranckiego życia w obcym kraju – to żarliwa i otwarta krytyka rodaków, próbujących na skróty, na cudzej krzywdzie zbudować własne szczęście.

Kundlizm

„Anoda i katoda” to ostatnie dzieło pisarza, wydane już pośmiertnie w latach 1980-1981. Według zamysłu autora, miał to być przegląd całej jego twórczości, począwszy od pierwszych tekstów jeszcze sprzed I wojny światowej, a kończąc na ostatnich latach życia. Na tom I (zatytułowany „Było to dawno”) składają się m.in. zgrabne felietony, pełne uroczych szczegółów wspomnienia i mistrzowskie reportaże z życia codziennego.

Anoda i Katoda. Tom I

„Anoda i katoda” to ostatnie dzieło pisarza, wydane już pośmiertnie w latach 1980-1981. Według zamysłu autora, miał to być przegląd całej jego twórczości, począwszy od pierwszych tekstów jeszcze sprzed I wojny światowej, a kończąc na powstałych w ostatnich latach życia. Na tom II (zatytułowany „Międzyepoka”) składa się m.in. słynny utwór o sztuce pisania reportażu pt. „Prosto od krowy” oraz wyselekcjonowane teksty publicystyczne – istne silva rerum, gratka dla wszystkich ciekawych przemian jakie zaszły w XX wieku.

Anoda i Katoda. Tom II

Wielki literacki reportaż, będący afirmacją odbudowy gospodarczej II RP. Napisany „ku pokrzepieniu serc”, a wręcz jak żartował sam Wańkowicz na zamówienie społeczne. Aby w pełni oddać wysiłki społeczeństwa i ogólne nastroje panujące w dwudziestoleciu międzywojennym, autor zgromadził bogactwo materiałów i przeprowadził setki rozmów z osobami każdego szczebla – od górników i marynarzy po ministrów, wicepremiera czy samego prezydenta. Efektem jest prawdziwe kompendium wiedzy na temat 4letniego planu inwestycyjnego, zasobne w liczby, statystyki, porównania. Z kilku względów, „Sztafetę” przemilczano w PRL.