App Store

Google Play

Details page - Device banner - 894x1036

Step into an infinite world of stories

Listen and read

Jan van Hooff

In dit hoorcollege behandelt gedragsbioloog Jan van Hooff de discussie over de oorsprong van de eigenschappen van een individu op basis van diverse onderzoeken bij mens en dier. Zijn die eigenschappen bepaald door aanleg, dus door het genetisch materiaal? Of door opvoeding, zoals de leefomgeving? Of is dit een onjuiste tegenstelling? En in hoeverre zijn we daardoor "vrij" of gedetermineerd?

Inhoud

H1. Nature or nurture?

H2. Variaties?

H3. De ideologische implicaties

Home Academy

Hoorcolleges over biologie, de mens, dieren en het brein

Aangeboren of aangeleerd?: Een hoorcollege over wat het gedrag van mens en dier bepaalt

Jelle Reumer

Jelle Reumer behandelt in dit college de geschiedenis en ontwikkeling van de gewervelde dieren. Hij begint bij de vroegste levensvormen in het water en het ontstaan van de eerste vissen. Via de amfibieën, dinosaurussen en zoogdieren, eindigt hij bij de muizen en de vogels.

Reumer laat zien dat de evolutionaire ontwikkeling in nauw verband staat met een steeds veranderende leefomgeving. De mens is in deze evolutie een onderdeel en niet het eindresultaat.

Dit college is tot stand gekomen i.s.m. Studium Generale Universiteit Utrecht. www.sg.uu.nl

Genomineerd voor de Luisterboek Award 2013.

Inhoud

College 1

H1. Inleiding

H2. Vissen

H3. Aan land. amfibieën en de schedel

College 2

H4. Het amniote ei en de reptielenkop

H5. Reptielen

H6. Dinosaurussen

College 3

H7. Wat zijn zoogdieren?

H8. Grote groepen zoogdieren

H9. Buideldieren en vroege groepen

College 4

H10. Homo en de hobbit

H11. Van paarden, walvissen en olifanten

H12. De echte succesnummers. muizen en vogels

Het ontstaan van dier en mens: Een hoorcollege over de evolutie van de gewervelde dieren

Johan Braeckman

De evolutietheorie is één van de belangrijkste wetenschappelijke theorieën. Naast een antwoord op vragen over biologische verschijnselen, biedt ze mogelijkheden om na te denken over diverse filosofische problemen. De laatste decennia vindt ze ook haar weg naar andere academische disciplines zoals geneeskunde en de gedragswetenschappen.

In zijn hoorcollege schetst Braeckman het leven van Charles Darwin. Hij zet vervolgens uiteen wat de moderne evolutietheorie inhoudt, hoe ze zich ontwikkelde bij haar grondlegger en hoe we kunnen nadenken over diverse actuele discussies omtrent de theorie.

INHOUD

College 1. Charles Darwin: een geboren naturalist

H1. Darwins besef van de complexiteit van de natuur

H2. Erasmus Darwin en Charles' afgebroken studies

H3. Natuurtheologie, The Beagle en geologie

College 2. De ontwikkeling van de evolutietheorie

H1. Vuurlanders, huwelijk en Down House

H2. Spotvogels, notaboekjes en een moordbekentenis

H3. De dood van Annie en de gevolgen van een brief van Wallace

College 3. De werking van natuurlijke selectie

H1. Evolutie door natuurlijke selectie en de vorming van adaptaties

H2. Bezwaren tegen natuurlijke selectie en de oplossingen ervoor

H3. Universeel darwinisme en onbegrip over natuurlijke selectie

College 4. De betekenis van evolutie en selectie

H1. Natuurlijke selectie versus intelligent ontwerp en seksuele selectie

H2. De testbaarheid van de evolutietheorie en moderne visies op seksuele selectie

H3. Wetenschappelijke en filosofische discussies over evolutietheorie na Darwins dood

Darwin en de evolutietheorie: Een hoorcollege over zijn leven, denken en de gevolgen van zijn werk

Midas Dekkers

Van de circa één miljoen diersoorten op aarde heeft de mens er een stuk of tien uitverkoren. Waarom houden mensen van dieren? Hoe zit het met het 'mens in het beest' en met het 'beest in de mens'? Wat zegt dat over hun natuur en gedrag? Waar eindigt dierenliefde en begint bestialiteit? Op geestige en heldere wijze legt Midas Dekkers de ogenschijnlijk vreemde, maar innige relatie tussen mens en dier bloot.

Inhoud

College 1

H1. Ons soort dieren

H2. Persoonlijke kennissen

H3. De mens in het beest

College 2

H4. Het beest in de mens

H5. Het grensgebied

H6. Een metafoor op pootjes

Mens en Dier: Een hoorcollege over hun natuur, gedrag en onderlinge relaties

Lang werd aangenomen dat moraal was voorbehouden aan de mens. Maar Jan van Hooff laat zien dat ook dieren coalities aangaan, in harmonie proberen samen te leven en altruïstisch gedrag kunnen vertonen. Hoe leggen dieren hun ruzies bij, hoe zorgen ze voor elkaar en welke moraal hebben ze? Van Hooff vertelt energiek over de evolutionaire aspecten van de moraal bij mens en dier.

Inhoud

College 1

H1. De onbarmhartige natuur

H2. Verwantenselectie
 H3. Wie goed doet, goed ontmoet

College 2

H4. Samenleven is een belangencompromis

H5. Verzoening en relatiekwaliteit

H6. De mens. de noodzaak van de Stenen Tafelen

Gedragsbiologie: Een hoorcollege over de evolutie van de moraal

Ab Osterhaus

Vogelgriep, Spaanse Griep, SARS en AIDS. Allemaal virussen waarvan een wereldwijde uitbraak verwoestende gevolgen heeft. Is een pandemie op komst?

In de afgelopen eeuw hebben uitbraken van virusinfecties de levens van miljoenen mensen geëist. Al deze infecties vonden hun oorsprong in het overspringen van virussen tussen dieren en mensen. Ook nu is een mondiale uitbraak van een virus als de vogelgriep niet ondenkbaar. In de 19e en 20e eeuw zijn er grote vooruitgangen geboekt op het gebied van de virologie. Zoals de ontwikkeling en productie van virusremmers. Maar ondanks alle ontwikkelingen zullen virussen waarschijnlijk nooit volledig worden uitgebannen.

Wat zijn virussen en hoe ontstaan epidemieën? Hoe heeft het verhogen van onze persoonlijke hygiëne bijgedragen aan het afnemen en beheersbaar houden van infectieziekten? Wat is een pandemie en hoe realistisch is het dat die er op korte termijn komt? Deze en meer vragen behandelt Ab Osterhaus in dit college over de historische ontwikkeling van de virologie.

Dit product is tot stand gekomen in samenwerking met Studium Generale van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Inhoud
 

College 1

H1. Virussen en virologie: een introductie

H2. Virusinfecties en menselijk gedrag

H3. De verspreiding van virussen

 

College 2

H4. Vogelgriep: H5N1 en andere varianten

H5. De ontdekking van nieuwe virussen

H6. Epidemie en Pandemie: SARS en AIDS

Virussen: Een hoorcollege over de geschiedenis van virussen, epidemieën en de virologie

Bas Haring

Bas Haring benadrukt in dit bijzondere college dat de evolutie plaatsvindt zonder voorbedachten rade. Het is geen Masterplan als alternatief voor het scheppingsverhaal. evolutie overkomt het leven simpelweg. Een boeiend college over variatie, overerving en de druk om in leven te blijven. Maar ook over de ontwikkeling van de moraal. Een hoorcollege dat verder reikt dan alleen de bekende Darwinistische kreten. Met voorbeelden die zeer tot de verbeelding spreken.

Inhoud

College 1

H1. De drie ingrediënten van de evolutietheorie: variatie, overerving en pressie

H2. Wat zijn soorten en wat is het leven?

H3. Evolutie kan niet denken: over de domheid en beperkingen van evolutie

College 2

H4. Evolutie en seks & familie

H5. De culturele evolutie: over de evolutie van ideeën en het verhaal van de moraal

H6. De betekenis van de evolutietheorie op onze kijk op de wereld

Evolutietheorie: Een hoorcollege over de mechanismen van de evolutie

Bart Stapert

Guantanamo Bay, vrouwenbesnijdenis, verdwijningen, massamoorden en religieus geweld: dagelijks worden wereldwijd de rechten van de mens geschonden. Toch is er veel gewonnen sinds de Verenigde Naties in 1948 de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens aanvaardden. Maar, recht hebben is nog altijd niet hetzelfde als recht krijgen. In deze serie hoorcolleges illustreren wetenschappers en deskundigen uit de praktijk aan de hand van concrete voorbeelden welke kracht er uitgaat van mensenrechten, maar ook welke beperkingen het recht kent.

Deze serie is opgenomen i.s.m. Amnesty International Nederland ter gelegenheid van het 60-jarige bestaan van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

Onder regie van Bart Stapert (Amnesty International, AI), hebben diverse sprekers bijgedragen aan deze uitgave, te weten: Paul Cliteur (Universiteit Leiden), Lars van Troost (AI), Edouard Nazarski, (AI), Liesbeth Zegveld (Universiteit Leiden), Rikki Holtmaat (Universiteit Leiden), Ineke Boerefijn (Universiteit Utrecht) en Heikelien Verrijn Stuart (journalist).

Inhoud

College 1

H1. Filosofie van de mensenrechten (Paul Cliteur)

H2. Ontwikkelingen van 1948 tot heden: het juridisch kader (Bart Stapert)

College 2

H3. Mensenrechten in de internationale betrekkingen (Lars van Troost)

H4. De doodstraf (Bart Stapert)

College 3

H5. Vluchtelingen, migranten en mensenrechten (Eduard Nazarski)

H6. "Mijn" God botst "jouw" vrijheid (Paul Cliteur)

College 4 

H7. Oorlog om vrede af te dwingen? (Liesbeth Segveld)

H8. Het strafrecht kent geen grenzen meer (Heikelien Verrijn Stuart)

College 5 

H9. All (wo)men are created equal (Rikki Holtmaat)

H10. Ook bij u thuis? (Ineke Boerefijn)

College 6

H11. Vrijheid versus veiligheid (Lars van Troost)

H12. Hoe verder? De toekomst van de mensenrechten (Bart Stapert)