Echt quantum: hoe de deeltjeswereld steeds alledaagser wordt

In de deeltjeswereld gelden heel andere wetten dan in de wereld van alledag. Zo anders, dat natuurkundigen lang hebben gedacht dat de quantumwereld nooit tot de alledaagse wereld zou doordringen. Maar dat blijkt toch niet waar. Steeds meer gadgets maken gebruik van quantumeffecten, waarvan een eeuw geleden werd gedacht dat ze hooguit in het laboratorium van belang konden zijn. En hoe wonderbaarlijk het nu al lijkt, het wordt allemaal nog veel opzienbarender. Telecommunicatie, rekenen, informatieverwerking, niets zal nog lang hetzelfde blijven. Deels is dat een kwestie van steeds handiger techniek. Maar de wetten van de deeltjeswereld blijken ook veel robuuster dan gedacht. Niet alleen deeltjes vertonen quantumgedrag; ook grotere objecten kunnen zich volgens de vreemde wetten van Niels Bohr, Werner Heisenberg en de andere quantumpioniers gedragen. Dát het kan, is duidelijk. De quantumwereld is in onze broekzak beland. Hóe dat kan is een raadsel waarover fysici en filosofen zich het hoofd breken.

In 'Echt quantum' draait het om de vraag hoe een esoterische theorie van een handvol geniale geleerden uiteindelijk de hele wereld op zijn kop kon zetten. Waarom is de quantumtheorie zo anders dan alles wat we kennen? Maar ook: waarom blijkt hij gaandeweg veel bruikbaarder dan gedacht. En wat zegt dat over de wereld waarin we leven? Is dat niet een quantumwereld geworden?

Op enthousiaste en heldere wijze wordt de quantumtheorie door Martijn van Calmthout verklaard en het boek bevat speelse, filosofische dialogen met natuurkundigen Leo Kouwenhoven en Dirk Bouwmeester. Hoe pak je een elektron? Wat is eigenlijk klein? Kun je denken als deeltje? Schiet de natuurkunde iets op met filosofen? Leo Kouwenhoven, winnaar Spinozaprijs, schreef het voorwoord.

Martijn van Calmthout is journalist bij de Volkskrant, Einstein-kenner en gek op wetenschap; van oermensen tot ruimtevaart, van hersens tot vogelzwermen, van de kleinste deeltjes tot 3D-printers. Hij schrijft dagelijks voor de krant, blogt en twittert, presenteert live-wetenschapsshows, waaronder Het maandelijkse KennisCafé in De Balie, en het radioprogramma De kennis van nu. Eerder schreef hij 'Survivalgids voor de toekomst' ( `Uitstekende wetenschapsjournalistiek’, NRC) en, samen met Jelle Reumer, Nobel op de kaart. Op zoek naar de Nederlandse Nobelprijswinnaars van vroeger en nu (`Een eerbetoon aan al die onbekende Nobelprijswinnaars’, de Volkskrant)

© 2015 Lias (Rafbók): 9789088030635

Útgáfudagur

Rafbók: 22 maj 2015