App Store

Google Play

is Device Banner Block 894x1036

Stígðu inn í heim af óteljandi sögum

Hlustaðu og lestu

Illugi Jökulsson

Hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður, rithöfundurinn Illugi Jökulsson kynnir hlustendur Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar.

Skræður

Í þessu seinna kasti er haldið áfram að lesa úr æviminningum Björgúlfs Ólafssonar læknis, sem starfaði á Borneó og víðar í Indónesíu á árum fyrri heimsstyrjaldar. Margt kemur framandlega fyrir sjónir og lýsingar Björgúlfs eru fullar af furðu aðkomumannsins en um leið hlýju og velvild. Hann lýsir líka dramatískum atburðum, til dæmis krókódílaveiðum þegar mikið gengur á, vægast sagt. Og mannlífið er auðugt og skemmtilegt.

Skræður: 98 – Íslenskur læknir á framandi slóðum: Björgúlfur á Borneo 2

Ida Pfeiffer var þýsk kona sem ferðaðist um landið 1845. Í þessu kasti númer 2 úr minningum hennar segir hún frá ferðalögum sínum um landið, fegurð landsins en líka undarlegu hátterni hinna innfæddu. Þeir fylgjast sífellt með henni eins og naut góna á nývirki, og þykir henni oft nóg um. Hún er látin gista í kirkjum, sem virðast notaðar eins og geymsluhús, og sóðaskapurinn hvarvetna er yfirgengilegur.

Skræður: 100 – Íslandsferð Idu Pfeiffer 1845: Seinni hluti - fegurð landsins og sóðaskapur innfæddra

Ida Pfeiffer var þýsk kona sem ferðaðist um landið 1845. Hún gaf út ferðasögu sína í Þýskalandi fáeinum árum síðar, og bera skrif hennar vott um ríka athyglisgáfu og leiða ýmislegt forvitnilegt í ljós um staðhætti og mannlíf á Íslandi undir miðja 19. öld séð með auga gestsins.

Skræður: 99 – Íslandsferð Idu Pfeiffer 1845: Fyrri hluti - Íslenskar konur, dramb og hörmuleg húsakynni

Kristín Dahlstedt kemur nú til Íslands öðru sinni frá Kaupmannahöfn og setur upp kaffi- og veitingastaðinn Fjallakonuna, sem hún var svo lengi kennd við. Á árum heimsstyrjaldarinnar fyrri verður mikill völlur á henni og hún gengur í hjónaband. En ýmislegt bjátar á og frostaveturinn mikli og spænska veikin taka sinn toll.

Skræður: 88 – Litrík kona segir frá, endurminningar Kristínar Dahlstedt VIII – Fjallkonan, frostavetur og spænska veikin

Jón Jónsson hét íslenskur bóndi, fæddur 1829 í Mývatnssveit. Á tímum þegar Ísland var afskekkt og einangrað og menntun alþýðu takmörkuð, steig Jón það einstæða skref að kenna sjálfum sér ensku og skrifaði svo sjálfsævisögu sem birtist í ensku blaði. Í þessu kasti er lesið upphaf ævisögunnar þar sem Jón segir frá uppruna sínum og dvöl í Kaupmannahöfn á æskuárum.

Skræður: 90 – Einstæð bók I: Íslenskur bóndi skrifaði sjálfsævisögu á ensku!

Í aldir var samband íslenskra bænda við kindur sínar mjög náið, enda valt lífsviðurværi stórs hluta landsmanna á sauðfjárrækt. Svokallað forystufé var sérstaklega mikils metið, enda réði það ferðinni á ferðum kindanna í hvaða veðrum sem var. Í bókinni Forystufé safnaði Ásgeir Jónsson frá Gottorp saman mögnuðum frásögnum af forystufé sem fann á sér illviðri og arkaði gegnum snjóstorma eins og ekkert væri. Ótrúlegar frásagnir af harðgerðu fé.

Skræður: 72 – Forystufé I: Kragi, Kolur, Gráni og fleiri Skagfirðingar

Í þessu kasti er lesið úr minningum Björgúlfs Ólafssonar læknis, sem starfaði á Borneó og víðar í Indónesíu á árum fyrri heimsstyrjaldar. Margt kemur framandlega fyrir sjónir, og lýsingar Björgúlfs eru fullar af furðu aðkomumannsins en um leið hlýju og velvild. Hann lýsir líka dramatískum atburðum, til dæmis krókódílaveiðum þegar mikið gengur á, vægast sagt. Og mannlífið er auðugt og skemmtilegt.

Skræður: 97 – Íslenskur læknir á framandi slóðum: Björgúlfur á Borneo I

Þetta er annað kastið sem helgað er endurminningum hinnar dönsku sýslumannsfrúar á Austurlandi í upphafi 19. aldar. Gyða skrifaði hinar stórmerkilegu minningar sínar þegar hún var flutt aftur til Danmerkur en sýn hennar á Ísland, um það leyti sem Jörundur hundadagakóngur var á ferð, er alveg einstök. Raunar skiptir lýsing hennar á sögulegum atburðum ekki endilega mestu máli, heldur er ekki síður merkilegt að heyra um persónulega hætti hennar og ýmsar raunir sem hún lýsir af meira hispursleysi en títt var á hennar dögum.

Skræður er heitið á nýju hlaðvarpi sem hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður Illugi Jökulsson sér um. Þar kynnir hann hlustendum Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar. Illugi kynnir efnið vandlega, segir frá bakgrunni frásagnanna, styttir og dregur saman ef þörf krefur og í tilfelli elstu bókanna lagar hann stundum textann að eyrum nútímafólks. En fyrst og fremst fá hinar gömlu skræður og fróðleikur þeirra að njóta sín. Stórskemmtilegir þættir sem enginn fróðleiksfús hlustandi ætti að láta framhjá sér fara!

Skræður: 05 – Á dögum hundadagakóngsins: Endurminningar Gyðu Thorlacius II

Sumarið 1809 tók Jörundur hundakóngur völdin á Íslandi um skeið. Þá sporðreistist líf danskrar sýslumannsfrúar austur í Múlasýslum, Gyðu Thorlacius, en eiginmaður hennar varð andstæðingur Jörundar. Seinna skrifaði Gyða endurminningar sínar frá Íslandi. Þetta er fyrsta kastið af fimm þar sem lesið er úr þeim endurminningum og hér segir á bráðskemmtilegan hátt frá ferð hennar til Íslands og fyrstu kynnum hennar af Íslendingum. Gyða var prúð dönsk stúlka og henni kom óneitanlega margt mjög spánskt fyrir sjónir á Íslandi, hvort heldur groddalegir brúðkaupssiðir eða hin algjöra fyrirlitning Íslendinga á tilraunum hennar til að rækta grænmeti.

Skræður er heitið á nýju hlaðvarpi sem hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður Illugi Jökulsson sér um. Þar kynnir hann hlustendum Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar. Illugi kynnir efnið vandlega, segir frá bakgrunni frásagnanna, styttir og dregur saman ef þörf krefur og í tilfelli elstu bókanna lagar hann stundum textann að eyrum nútímafólks. En fyrst og fremst fá hinar gömlu skræður og fróðleikur þeirra að njóta sín. Stórskemmtilegir þættir sem enginn fróðleiksfús hlustandi ætti að láta framhjá sér fara!

Skræður: 04 – Á dögum hundadagakóngsins: Endurminningar Gyðu Thorlacius I

Þriðja kastið þar sem lesið er úr endurminningum Gyðu Thorlacius sýslumannsfrúar á Austurlandi í blábyrjun 19. aldar. Hún lýsir bæði stórum atburðum og smáum af mikilli einlægni og á mun opinskárri hátt en títt var á hennar dögum. Til dæmis lýsir hún sálarraunum sínum vegna fæðingarþunglyndis á mjög nútímalegan hátt, löngu áður en nokkur greining var til á því ástandi. Hér segir og frá vanda sem sýslumannshjónin lentu í þegar Jörundur hundadagakóngur tók völdin á Íslandi sumarið 1809 og Þórður Thorlacius sýslumaður óttaðist að hann yrði handtekinn og jafnvel líflátinn af hinum nýja valdhafa.

Skræður: 06 – Á dögum hundadagakóngsins: Endurminningar Gyðu Thorlacius III

Í þessu öðru kasti upp úr ævisögu Guðlaugs Kristjánssonar frá Rauðbarðaholti, sem Indriði Indriðason skráði, segir frá því þegar pilturinn er kominn á táningsár og á að fara að læra. Þá bregður svo við að húsbóndi hans í Holti bregst ókvæða við löngun hans til að mennta sig og Guðlaugur verður að fela bækur sínar fyrir húsbóndanum. Frásögnin er fjörleg en ber þó með sér að sumt hefur verið átakanlegt og erfitt fyrir piltinn sem ólst upp meðal vandalausra, en kynntist nú föður sínum örlítið. Að lokum fer hann svo frá Holti og á upp frá því að standa á eigin fótum.

Skræður: 82 – Dagur er liðinn II - Húsbóndinn bannaði skólalærdóm

Hlustaðu og lestu

Other podcasts you might like ...