App Store

Google Play

is Device Banner Block 894x1036

Stígðu inn í heim af óteljandi sögum

Hlustaðu og lestu

Illugi Jökulsson

Hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður, rithöfundurinn Illugi Jökulsson kynnir hlustendur Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar.

Skræður

Ida Pfeiffer var þýsk kona sem ferðaðist um landið 1845. Í þessu kasti númer 2 úr minningum hennar segir hún frá ferðalögum sínum um landið, fegurð landsins en líka undarlegu hátterni hinna innfæddu. Þeir fylgjast sífellt með henni eins og naut góna á nývirki, og þykir henni oft nóg um. Hún er látin gista í kirkjum, sem virðast notaðar eins og geymsluhús, og sóðaskapurinn hvarvetna er yfirgengilegur.

Skræður: 100 – Íslandsferð Idu Pfeiffer 1845: Seinni hluti - fegurð landsins og sóðaskapur innfæddra

Í þessu seinna kasti er haldið áfram að lesa úr æviminningum Björgúlfs Ólafssonar læknis, sem starfaði á Borneó og víðar í Indónesíu á árum fyrri heimsstyrjaldar. Margt kemur framandlega fyrir sjónir og lýsingar Björgúlfs eru fullar af furðu aðkomumannsins en um leið hlýju og velvild. Hann lýsir líka dramatískum atburðum, til dæmis krókódílaveiðum þegar mikið gengur á, vægast sagt. Og mannlífið er auðugt og skemmtilegt.

Skræður: 98 – Íslenskur læknir á framandi slóðum: Björgúlfur á Borneo 2

Kristín Dahlstedt kemur nú til Íslands öðru sinni frá Kaupmannahöfn og setur upp kaffi- og veitingastaðinn Fjallakonuna, sem hún var svo lengi kennd við. Á árum heimsstyrjaldarinnar fyrri verður mikill völlur á henni og hún gengur í hjónaband. En ýmislegt bjátar á og frostaveturinn mikli og spænska veikin taka sinn toll.

Skræður: 88 – Litrík kona segir frá, endurminningar Kristínar Dahlstedt VIII – Fjallkonan, frostavetur og spænska veikin

Ida Pfeiffer var þýsk kona sem ferðaðist um landið 1845. Hún gaf út ferðasögu sína í Þýskalandi fáeinum árum síðar, og bera skrif hennar vott um ríka athyglisgáfu og leiða ýmislegt forvitnilegt í ljós um staðhætti og mannlíf á Íslandi undir miðja 19. öld séð með auga gestsins.

Skræður: 99 – Íslandsferð Idu Pfeiffer 1845: Fyrri hluti - Íslenskar konur, dramb og hörmuleg húsakynni

Jón Jónsson hét íslenskur bóndi, fæddur 1829 í Mývatnssveit. Á tímum þegar Ísland var afskekkt og einangrað og menntun alþýðu takmörkuð, steig Jón það einstæða skref að kenna sjálfum sér ensku og skrifaði svo sjálfsævisögu sem birtist í ensku blaði. Í þessu kasti er lesið upphaf ævisögunnar þar sem Jón segir frá uppruna sínum og dvöl í Kaupmannahöfn á æskuárum.

Skræður: 90 – Einstæð bók I: Íslenskur bóndi skrifaði sjálfsævisögu á ensku!

Í aldir var samband íslenskra bænda við kindur sínar mjög náið, enda valt lífsviðurværi stórs hluta landsmanna á sauðfjárrækt. Svokallað forystufé var sérstaklega mikils metið, enda réði það ferðinni á ferðum kindanna í hvaða veðrum sem var. Í bókinni Forystufé safnaði Ásgeir Jónsson frá Gottorp saman mögnuðum frásögnum af forystufé sem fann á sér illviðri og arkaði gegnum snjóstorma eins og ekkert væri. Ótrúlegar frásagnir af harðgerðu fé.

Skræður: 72 – Forystufé I: Kragi, Kolur, Gráni og fleiri Skagfirðingar

Eftir að Kristín Dahlstedt setti upp matsölu í Reykjavík dreif margt á daga hennar. Matsalan gekk vel og meðal þeirra sem hún kynntist voru lífskúnstnerar eins og Símon Dalaskáld. En hún var ennþá ung og þráði að fá tækifæri til að skemmta sér og lifa lífinu. Að lokum varð hún ástfangin og barnshafandi á ný, en sú saga endaði með harmleik. Aftur var hún komin til Kaupmannahafnar og stóð þar uppi bjargarlaus með ungt barn. En lífið átti eftir að komast að því fullkeyptu, Kristín Dahlstedt gafst aldrei upp og hófst nú handa við að reisa sig við að nýju með sínum ódrepandi krafti.

Skræður: 86 – Litrík kona segir frá, endurminningar Kristínar Dahlstedt VII – Lífslistamenn í Reykjavík, harmleikur í Kaupinhafn

Í þessu kasti er lesið úr minningum Björgúlfs Ólafssonar læknis, sem starfaði á Borneó og víðar í Indónesíu á árum fyrri heimsstyrjaldar. Margt kemur framandlega fyrir sjónir, og lýsingar Björgúlfs eru fullar af furðu aðkomumannsins en um leið hlýju og velvild. Hann lýsir líka dramatískum atburðum, til dæmis krókódílaveiðum þegar mikið gengur á, vægast sagt. Og mannlífið er auðugt og skemmtilegt.

Skræður: 97 – Íslenskur læknir á framandi slóðum: Björgúlfur á Borneo I

Í þessu kasti segir Sveinbjörn Egilsson frá siglingu sinni á skipinu Loch Linne til Búrma. Þar er ógleymanleg lýsing á kappsiglingu við annað stórt seglskip í ofviðri á Indlandshafi en síðan segir m. a. af kynnum Sveinbjörns af enskum verkfræðingi í Rangoon sem leiðir hann um afkima samfélags sem hann hafði aldrei áður séð.

Skræður: 69 – Siglingar, konur og framandi lönd: Sjóferðaminningar Sveinbjörns Egilsonar XI

Gvendur dúllari var einn þeirra óvenjulegu manna sem pössuðu illa inn í hefðbundið íslenskt samfélag á 19. öld. Hann var ekki „eins og fólk er flest“ og lengst af ævinnar flakkaði hann um sveitir og lifði á því sem fólk lagði honum til. Til skemmtunar bauð hann upp á svokallað „dúll“ sem var eins konar söngl í mörgum tilbrigðum. En hann var líka nokkuð stórskorinn karakter og í hópi frægustu förumanna á sinni tíð.

Skræður: 71 – Okkar sérkennilegu flakkarar I: Gvendur dúllari

Í september 1950 lést í Dýrafirði Kristinn Guðlaugsson bóndi á Núpi, kominn yfir áttrætt. Síðustu árin hafði hann unnið að ritun endurminninga sinna og þótt honum hafi ekki auðnast að ljúka því verki eru bernskuminningarnar til. Þar er leitað fanga í þessum þætti, en bernskuminningarnar geyma forvitnilegan fróðleik og innsýn í líf og hugsun ungs manns undir aldamótin 1900.

Skræður: 96 – Kristinn á Núpi I

Hlustaðu og lestu

Other podcasts you might like ...