App Store

Google Play

is Device Banner Block 894x1036

Stígðu inn í heim af óteljandi sögum

Hlustaðu og lestu

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: mannlegi@ruv.is

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

Mannlegi þátturinn

Við heyrðum í þættinum af áhugaverðu verkefni þar sem kvenfélagskonur tóku sig til, þegar upp kom að fjölskyldum sem hingað voru komnar frá Úkraínu vantaði mikið af nauðsynjavörum, og blésu til söfnunar. Landsþing kvenfélaga á Suðurlandi brást skjótt við og á nokkuð skömmum tíma voru sérstakir gjafapokar fylltir af einmitt nauðsynjavörum, tannburstum, tannkremi, sokkum, sjampói og og fleiru. Þær dreyfðu svo um 200 pokum til fjölskyldna þar sem þörfin var svo sannarlega til staðar. Við töluðum við Guðmundu Björnsdóttur Stackhouse, sem var ein þeirra sem stóðu að söfnuninni og Helga Guðnason, forstöðumann Hvítasunnukirkjunnar Fíladelfíu, um þetta verkefni og hvað fólk getur gert til að leggja þeim lið sem þurfa á hjálp að halda. 
 
Í nóvember kom út bókin Ég er þinn elskari, í henni eru bréf Baldvins Einarssonar til Kristrúnar Jónsdóttur 1825-1832. Bókin er tvískipt. Annars vegar inngangur þar sem ástarharmsaga þeirra Baldvins og Kristrúnar er rakin og hún sett í fræðilegt samhengi og hins vegar eru prentuð bréf Baldvins til Kristrúnar, færð til nútímamáls og skýringar. Einnig eru í viðauka þrjú bréf sem Baldvin skrifaði sr. Jóni Jónssyni á Grenjaðarstað, föður Kristrúnar, bréf sem skipta máli fyrir samhengi sögunnar. Erla Hulda Halldórsdóttir prófessor í sagnfræði og höfundur bókarinnar kom í þáttinn og sagði nánar frá þessari dramatísku ástarsögu. 
 
Jóhanna Vilhjálmsdóttir kom svo í heilsuspjall í dag. Hún velti fyrir sér meðalhófinu um jólin og þar getur núvitund hjálpað. Að flýta sér ekki um of, njóta stundarinnar, hvers munnbita og gefa líkamanum tíma til að vinna úr og melta hátíðarmatinn.

Tónlist í þættinum í dag: 

Aðfangadagskvöld / Helga Möller (Gunnar Þórðarson og Þorsteinn Eggertsson) 
Ef ég nenni /LÓN og Valdimar Guðmundsson (Zucchero, texti Jónas Friðrik) 
Hvít jól / Ellý Vilhjálms og Ragnar Bjarnason (Irving Berling og texti Stefán Jónsson) 
Á jólunum er gleði og gaman / Eddukórinn (lagahöfundur ókunnur, texti Friðrik Guðni Þórleifsson)

UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Allir geta hjálpað, Ég er þinn elskari og hátíðarheilsuspjall

Landsfundur Landssambands eldri borgara verður haldinn á morgun kl.10 á Hótel Natura. Búist er við fjölda fólks á fundinn frá 55 félögum eldra fólks af öllu landinu, en um 37 þúsund manns eru innan sambandsins. Á fundinum var sérstök áhersla lögð á undirbúning næstu kosninga til Alþingis og möguleikum á að beina kröftum fólks til þeirra stjórnmálaflokka sem styðja kjarabaráttu eldra fólks. Landssamtök eldri borgara hafa reynt að vekja athygli stjórnvalda á að um 15.000 eldri borgarar búa við slæm kjör og brýnt sé að grípa til sértækra aðgerða til að rétta hlut þeirra. Helgi Pétursson formaður LEB kom í þáttinn í dag. 
 
Við fengum svo vinkil frá Guðjóni Helga Ólafssyni í þetta sinn fjallaði hann um möguleikann á að hlutlaust karlkyn eigi undir högg að sækja í íslensku og vitnað er í nýlega grein sem fjallar um málið, auk þess sem vafasöm rannsókn pistlahöfundar um sama mál er lítillega rædd. Þá er fjallað um sanddæluskipið Trölla sem nú er staðsettur austur á Hornafirði, en hann og þjónustupramminn Nökkvi eiga fimmtíu ára afmæli á þessu ári. Þeir eiga mjög merkilega forsögu í 577 metra hæð, órafjarri sjó. 
 
Svo var það lesandi vikunnar, í þetta sinn var það Kamilla Kjerúlf lögfræðingur, barnabókarithöfundur og saksóknarfulltrúi hjá Lögreglustjóranum á höfuðborgarsvæðinu. Við fengum að vita hvaða bækur hún hefur verið að lesa undanfarið og hvaða bækur og höfundar hafa haft mest áhrif á hana í gegnum tíðina. Kamilla talaði um eftirfarandi bækur og höfunda:
Undir yfirborðinu e. Freida McFadden
Þú sérð mig ekki e. Evu Björg Ægisdóttur
DJ Bambi e. Auði Övu Ólafsdóttur
Sjö systur e. Lucinda Riley
Harry Potter bækurnar e. JK Rowling
Ungfrú Ísland e. Auði Övu Ólafsdóttur
The Hunger Games serían e. Suzanne Collins

Tónlist í þættinum í dag: 
Lukta-Gvendur / Björk Guðmundsdóttir og Tríó Guðmundar Ingólfs (Nat Simone, texti Eiríkur Karl Eiríksson) 
Manic Monday / The Bangles (Prince) 
Massachusetts / Bee Gees (Maurice, Robin og Barry)

UMSJÓN GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Landssamband eldri borgara, vinkill og Kamilla lesandinn

Á fyrsta fræðslufundi vetrarins á vegum Vitafélagsins verður tilurð Slysavarnaskóla sjómanna til umræðu. Höskuldur Einarsson var einn af frumkvöðlunum að stofnun skólans og einn af fyrstu þrem starfsmönnum hans. Í fyrirlestri sem hann flytur á fræðslufundinum mun hann segja frá því hvað varð til þess að farið var að íhuga þessi mál og hvernig öryggisfræðslan var í Slysavarnaskólanum. Slysavarnaskólinn var stofnsettur árið 1985 og Höskuldur var yfirkennari skyndihjálpar og slökkvistarfa um borð í skólaskipinu Sæbjörgu. 
 
Við töluðum í dag við Vagnbjörgu Magnúsdóttur, fíknifræðing, en hún sagði okkur frá rannsóknarritgerð sinni í meistaranámi í Háskólanum á Akureyri. Ritgerðin heitir Vanlíðan mín var birtingarmyndin - Reynsla kvenna af því að alast upp við fíknivanda. Tilgangur rannsóknarinnar var að dýpka skilning og auka þekkingu á áhrifum og afleiðingum þess að alast upp við fíknivanda foreldra. Vagnbjörg sagði okkur betur frá rannsókninni í þættinum. 
 
Einar Sveinbjörnsson veðurfræðingur verður með okkur í veðurspjallinu annan hvern þriðjudag í vetur eftir að Elín Björk Jónasdóttir er horfin til annara starfa. Í fyrsta veðurspjalli Einars í Mannlega þættinum sagði hann okkur frá óvenju heitum september víða um heim, hlýjum sjávarstraumum svo fór hann yfir sumarveðrið hér á Íslandi og veðrið framundan. 

Tónlist í þættinum 

Got to get you in to my life / Earth Wind and fire (Lennon og Mcartney) 
Bíldudals grænar baunir / Jolli og Kóla (Valgeir Guðjónsson) 
Það styttir alltaf upp / Ragnar Bjarnason (Jón Jónsson) Ljósvíkingur / Egill Ólafsson (Gunnar Þórðarson og Ólafur Haukur Símonarson) 

UMSJÓN: GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Slysavarnaskólinn, að alast upp við fíknivanda og veðurspjallið

Á laugardaginn fer fram formannskjör hjá ÖBÍ réttindasamtökum, en þau sinna réttindamálum fólks með fötlun. Af því tilefni fengum við fráfarandi formann samtakanna, Þuríði Hörpu Sigurðardóttur til þess að fara með okkur yfir stöðuna í þessum málaflokki, sögu samtakanna og árin sex sem hún hefur verið formaður. 
 
Íslensk menningarhátíð fer fram í Osló dagana 19.-21. október næstkomandi. Hún er haldin í tilefni af 100 ára afmæli Íslendingafélagsins í Osló og nágrenni og mun til dæmis forseti Íslands heiðra hátíðina með nærveru sinni á öllum þeim viðburðum sem félagið stendur fyrir þessa daga. Rósa Dröfn Guðgeirsdóttir var á línunni frá Lörenskog við Osló í þættinum í dag. 

Á föstudagskvöld verður í sjónvarpinu söfnunar- og skemmtiþáttur fyrir Grensásdeild, Gefum byr undir báða vængi, þar sem safnað verður fyrir tækjum til endurhæfingar. Þar mun fjöldi listafólks, sérfræðinga, skjólstæðinga deildarinnar og annarra velunnara koma fram. Við fengum Sigríði Guðmundsdóttur, hjúkrunardeildarstjóra á endurhæfingardeildinni, og Maríu Björk Viðarsdóttur, sem sagði okkur sína reynslusögu, en hún var í endurhæfingu á Grensásdeild í heilt ár eftir bílslys. 

Tónlist í þættinum 

Me and Bobby McGee / Janis Joplin (Kris Kristoferson og Fred Foster) 
Coal Miners Daughter / Sheryl Crow, Loretta Lynn og Miranda Lambert (Loretta Lynn) 
My Friend and I / Trúbrot (Magnús Kjartansson og Jóhann Helgason) 
Á Mallorca / South River Band (Ólafur Þórðarson og Helgi Þór Ingason) 

UMSJÓN: GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

ÖBÍ réttindasamtök, Íslendingafélagið í Osló og Grensásdeild

Í dag er Kennaradagurinn haldinn hátíðlegur um allan heim og þá verður tilkynnt um hverjir eru tilnefndir til Íslensku menntaverðlaunanna í ár. Árlega er óskað eftir hugmyndum að tilnefningum frá almenningi og er verðlaunað fyrir fjóra flokka: Framúrskarandi skólastarf eða menntaumbætur, framúrskarandi kennari, framúrskarandi þróunarverkefni og framúrskarandi iðn- eða verkmenntun. Gerður Kristný rihöfundur og ljóðskáld er formaður nefndar um Íslensku menntaverðlaunin og hún kom í þáttinn í dag og greindi frá því í beinni útsendingu hverjar tilnefningarnar í ár eru. 
 
Nýja íslenska heimildamyndin Konungur fjallanna var sýnd í kvikmyndahúsum í september og svo hér á RÚV í sjónvarpinu 24. september þar sem hún fékk mikið áhorf. Í myndinni er fylgst með Kristni Guðnasyni fjallkóngi og gangnamönnum í leitum á Landmannaafrétti. Í myndinni er gefin raunsönn mynd af leitum og samspili manna, dýra og náttúru. Fjallkóngurinn sjálfur, Kristinn kom í spjall í þáttinn í dag. 
 
Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn er haldinn 10. október ár hvert, hér á landi var fyrst haldið upp á hann árið 1996. Í ár verður dagskrá í Bíó Paradís, sem sagt næsta þriðjudag kl.14 , þar sem haldin verða ávörp, fyrirlestrar og skemmtiatriði. Við fengum Orra Hilmarsson, formann dagsins hér á landi í viðtal í dag. 

Tónlist í þættinum í dag: 

 
Fly Me to the Moon / Hljómar (Hljóðritað í Útvarpssal Skúlagötu 4, þann 9. október 1963. Upptaka gerð fyrir óskalagaþáttinn Lög unga fólksins, fyrst heyrist Einar Júlíusson, þáverandi söngvari, kynna alla hljómsveitina.) 
Hey love / Marína Ósk (Marína Ósk Þórólfsdóttir) 
Snert hörpu mína /Edda Heiðrún (Atli Heimir Sveinsson og Davíð Stefánsson frá Fagraskógi) 
Miss Chatelaine / KD Lang (KD Lang og Ben Mink) 
Mississippi / The Cactus Blossoms (Torrey) 

UMSJÓN: GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Menntaverðlaunin, Konungur fjallanna og geðheilbrigðisdagurinn

Föstudagsgestur Mannlega þáttarins í þetta sinn var Berglind Pétursdóttir, eða Berglind Festival. Hún hefur vakið mikla athygli fyrir innkomur sínar í þáttunum Vikan með Gísla Marteini á föstudagskvöldum og nú síðasta föstudag, í fyrsta þætti vetrarins, sló hún í gegn þegar hún lýsti íslensku sumarkonunni, með hatt í ponsjói og kampavínsglas í hendi við laxveiðiá. Berglind er menntaður dansari en hefur starfað sem markaðssérfræðingur hjá Símanum, markaðs og samfélagsmiðlasérfræðingur hjá ENNEMM og Íslensku auglýsingastofunni og er nú starfandi hugmynda og textasmiður á auglýsingastofunni HN Markaðssamskipti. Einnig var hún kynningarstjóri Listahátíðar í Reykjavík frá 2019-2021 á mjög sérkennilegu tímabili. Það var gaman að tala við Berglindi Festival í þættinum í dag. 
 

Í matarspjalli dagsins tókum við svo upp þráðinn frá því í síðustu viku og héldum áfram að ræða skólanesti frá því er við vorum ung, talsverð nostalgía sem fylgdi því að ræða t.d. smurt brauð, nestisbox og svo framvegis. Svo hófum við nýja umræðu um sælu, ekki sakbitna sælu, heldur hvað okkur þykir best að fá okkur fyrir framan sjónvarpið á kósý kvöldum. 

Tónlist í þættinum í dag: 

Sólarsamba / GÓSS (Magnús Kjartansson og Halldór Gunnarsson) 
Það sýnir sig / Una Torfadóttir og Hjálmar (Sigurður Guðmundsson) 
You Turn Me On, I?m a Radio / Joni Mitchell (Joni Mitchell og Liam Wade) 

UMSJÓN: GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Berglind Festival föstudagsgestur og sælusnakk

"Aðgengi að heyrn" er yfirskrift ráðstefnu á vegum Heyrnarhjálpar sem haldinn verður 10.október. Áætlað er að heyrnarskertir á Íslandi séu um 20% af þjóðinni eða um 74.000. Eitt af því sem ómeðhöndluð heyrnarskerðing getur valdið er snemmbúin elliglöp, þunglyndi og félagsleg einangrun. Þessu vill Heyrnarhjálp breyta og vilja að heyrnarskertum standi til boða heyrnartæki og þjónusta án tilits til stéttar né stöðu. Halla Þorkelsson formaður Heyrnarhjálpar og hún kom til okkar í dag. 

 

Við fengum sendingu frá Guðjóni Helga Ólafssyni sem í dag bar vinkilinn upp að heimsmálunum. 

 

 

Lesandi vikunnar var á sínum stað. Í dag kom til okkar Stefán Þór Sæmundsson íslenskukennari við Menntaskólann á Akureyri. Hann sagði okkur frá bókum sem hann hefur verið að lesa undanfarið og bókum sem hafa haft áhrif á hann í gegnum tíðina.

Aðgengi að heyrn, heimsmálin í Vinkli dagsins og lesandi vikunnar

Aflið eru samtök sem voru stofnuð á Akureyri árið 2002 í framhaldi af tilraunastarfsemi Stígamóta þar sem í ljós kom mikil þörf fyrir samtök af þessu tagi. Starfsemin byggir á forsendum þolenda kynferðislegs ofbeldis og/eða heimilisofbeldis. Frá upphafi hefur Aflið vaxið þó nokkuð, árið 2011 voru viðtöl 685 og árið 2018 náðu viðtöl ákveðnum toppi en þá voru þau 1460 talsins. Starfandi ráðgjafar hjá Aflinu í dag eru fimm talsins og hún kom til okkar Erla Hrönn Hörpu Unnsteinsdóttir verkefnisstýra Aflsins.

 

Met var slegið í fjölda seldra gistinátta á Norðurlandi í júlí og ágúst skv. tölum frá Hagstofunni. Þetta kemur fram í tilkynningu frá Markaðsstofu Norðurlands og fjallað um á Akureyri.net. Það virðist sem sumartímabilið sé orðið lengra og Í júlí voru gistinætur til dæmis 60% fleiri en árið 2018 og í ágúst 145% fleiri en árið 2018. Halldór Óli Kjartansson verkefnastjóri hjá Markaðsstofu Norðurlands kom til okkar.

Við skruppum svo í heimsókn í kennslurými Leiklistarskóla Leikfélags Akureyrar. Þar geta börn á grunnskólaaldri sótt sér þjálfun í grunnatriðum leiklistar. Við hittum Jenný Láru Arnórsdóttur skólastjóra leiklistarskólans sem sagði okkur nánar frá starfseminni 

Lögin í þættinum

Það er svo skrýtið/Vilhjálmur Vilhjálmsson(Magnús Eiríksson-Vilhjálmur Vilhjálmsson) Upptaka 1977 

Gone gone Gone/Alison Krauss og Robert Plant(lag eftirEverly bræður,þá Phil og Don) 

Von/Þorgrímur Jónsson og félagar(Þorgrímur Jónsson) 

Í fylgsnum hjartans/Stefán Hilmarsson(Ástvaldur Traustason-Stefán Hilmarsson)

Aflið á Akureyri,Leiklistarskóli Akureyrar og Markaðsstofa Norðurlands

RÚV

Hanna Birna Kristjánsdóttir var föstudagsgestur Mannlega þáttarins í dag. Hún er fyrrum innanríkisráðherra, varaformaður Sjálfstæðisflokksins og borgarstjóri í Reykjavík. Eftir að hún sagði skilið við stjórnmálin hefur hún m.a. verið ráðgjafi á aðalskrifstofu UN Women í New York, verið formaður framkvæmdastjórnar Women Political Leaders (WPL) og verið í forsvari fyrir alþjóðlega ráðstefnu kvenleiðtoga sem haldin hefur verið í Hörpu. Hanna Birna er fædd og uppalin í Hafnarfirði og við spjölluðum við hana um æskuna og uppvöxtinn, skólagönguna, námið í Edinborg og svo sagði hún okkur frá því hvað hún er að gera í dag. 
 
Matarspjallið var svo auðvitað á sínum stað og það var þungt hljóð í Sigurlaugu Margréti þegar hún ræddi um þróun makkintosh molanna. Svo ræddum við einu sinni sem oftar um purusteikina og hvað þarf til að gera vel heppnaða, stökka puru. 

Tónlist í þættinum í dag: 

Klukknahljóm / Þórir Baldursson (erlent lag, útsetning Þórir Baldursson og Gunnar Þórðarson) 
Hótel Jörð / Vilborg Árnadóttir, Heimir og Jónas (Heimir Sindrason og Tómas Guðmundsson) 
Áfram stelpur / Áfram stelpur hópurinn - Anna Kristín Arngrímsdóttir, Bríet Héðinsdóttir, Guðrún Alfreðsdóttir, Kristín Á. Ólafsdóttir, Margrét Helga Jóhannsdóttir, Sigrún Björnsdóttir og Steinunn Jóhannesdóttir (Dagný Kristjánsdóttir, Gunnar Edander og Kristján Jóhann Jónsson)

UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Hanna Birna föstudagsgestur og matarspjall um mola og puru

Hlustaðu og lestu

Other podcasts you might like ...