App Store

Google Play

is Device Banner Block 894x1036

Stígðu inn í heim af óteljandi sögum

Hlustaðu og lestu

Illugi Jökulsson

Hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður, rithöfundurinn Illugi Jökulsson kynnir hlustendur Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar.

Skræður

Ida Pfeiffer var þýsk kona sem ferðaðist um landið 1845. Í þessu kasti númer 2 úr minningum hennar segir hún frá ferðalögum sínum um landið, fegurð landsins en líka undarlegu hátterni hinna innfæddu. Þeir fylgjast sífellt með henni eins og naut góna á nývirki, og þykir henni oft nóg um. Hún er látin gista í kirkjum, sem virðast notaðar eins og geymsluhús, og sóðaskapurinn hvarvetna er yfirgengilegur.

Skræður: 100 – Íslandsferð Idu Pfeiffer 1845: Seinni hluti - fegurð landsins og sóðaskapur innfæddra

Ida Pfeiffer var þýsk kona sem ferðaðist um landið 1845. Hún gaf út ferðasögu sína í Þýskalandi fáeinum árum síðar, og bera skrif hennar vott um ríka athyglisgáfu og leiða ýmislegt forvitnilegt í ljós um staðhætti og mannlíf á Íslandi undir miðja 19. öld séð með auga gestsins.

Skræður: 99 – Íslandsferð Idu Pfeiffer 1845: Fyrri hluti - Íslenskar konur, dramb og hörmuleg húsakynni

Þórdís Ebenesersdóttir hét íslensk alþýðustúlka, fædd 1808. Hún varð vinnukona hjá Guðmundi Ólafssyni bónda á Vindhæli nálægt Skagaströnd í Húnavatnssýslu og leið ekki á löngu þar til menn þóttust verða varir við að hún væri farin að gefa bónda hýrt auga. Gallinn var sá að hann var giftur og tók nú við ótrúleg atburðarás þar sem ástir og örlög einstaklinga vógust á við afskiptasöm yfirvöld sem ekki bjóða sér að alþýðufólk fengi að haga lífi sínu eins og því sjálfu þóknaðist. Magnús Björnsson á Syðra-Hólmi skrifaði magnaða frásögn um „húsfrú Þórdísi“ sem hér er lesið úr. Fyrra kast af tveimur.

Skræður er heitið á nýju hlaðvarpi sem hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður Illugi Jökulsson sér um. Þar kynnir hann hlustendum Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar. Illugi kynnir efnið vandlega, segir frá bakgrunni frásagnanna, styttir og dregur saman ef þörf krefur og í tilfelli elstu bókanna lagar hann stundum textann að eyrum nútímafólks. En fyrst og fremst fá hinar gömlu skræður og fróðleikur þeirra að njóta sín. Stórskemmtilegir þættir sem enginn fróðleiksfús hlustandi ætti að láta framhjá sér fara!

Skræður: 02 – Yfirvöldin bönnuðu henni að giftast: Um litríka og átakanlega ævi Þórdísar Ebenesersdóttur I

Gvendur dúllari var einn þeirra óvenjulegu manna sem pössuðu illa inn í hefðbundið íslenskt samfélag á 19. öld. Hann var ekki „eins og fólk er flest“ og lengst af ævinnar flakkaði hann um sveitir og lifði á því sem fólk lagði honum til. Til skemmtunar bauð hann upp á svokallað „dúll“ sem var eins konar söngl í mörgum tilbrigðum. En hann var líka nokkuð stórskorinn karakter og í hópi frægustu förumanna á sinni tíð.

Skræður: 71 – Okkar sérkennilegu flakkarar I: Gvendur dúllari

Í þessu seinna kasti er haldið áfram að lesa úr æviminningum Björgúlfs Ólafssonar læknis, sem starfaði á Borneó og víðar í Indónesíu á árum fyrri heimsstyrjaldar. Margt kemur framandlega fyrir sjónir og lýsingar Björgúlfs eru fullar af furðu aðkomumannsins en um leið hlýju og velvild. Hann lýsir líka dramatískum atburðum, til dæmis krókódílaveiðum þegar mikið gengur á, vægast sagt. Og mannlífið er auðugt og skemmtilegt.

Skræður: 98 – Íslenskur læknir á framandi slóðum: Björgúlfur á Borneo 2

Í bernskuminningum Halldórs Laxness segir frá því að innan við 10 ára gamall hafi hann verið farinn að skrifa heilmikið af sögum og hafi geymt þær í kistli, sem æskuvinur föður hans, Sæmundur holdsveiki, hafði smíðað handa honum. Svo vill til að til er ágrip af sjálfsævisögu Sæmundar þessa og er það næsta ótrúleg frásögn. Sæmundur bjó við skelfileg kjör á æskuárum og er þá vægt til orða tekið, en frásögnin er um leið ógleymanleg heimild um hlutskipti fátæklinga á Íslandi á 19. öld. Sæmundur leggst þó aldrei í eymd og volæði, heldur tekst á við örlög sín af ótrúlegri hugprýði og lífsþrótti.

Skræður er heitið á nýju hlaðvarpi sem hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður Illugi Jökulsson sér um. Þar kynnir hann hlustendum Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar. Illugi kynnir efnið vandlega, segir frá bakgrunni frásagnanna, styttir og dregur saman ef þörf krefur og í tilfelli elstu bókanna lagar hann stundum textann að eyrum nútímafólks. En fyrst og fremst fá hinar gömlu skræður og fróðleikur þeirra að njóta sín. Stórskemmtilegir þættir sem enginn fróðleiksfús hlustandi ætti að láta framhjá sér fara!

Skræður: 01 – Holdsveiki og kistill Halldórs Laxness: Magnaðar æviminningar Sæmundar holdsveika

Síðara kast af tveimur um „húsfrú Þórdísi“ og lesið úr frásögn Magnúsar Björnssonar um hana, ástir hennar og samferðafólk. Hér víkur sögunni til dansks kaupmanns á Skagaströnd sem Friðrik hét Hillebrandt. Það var stórlega breyskur maður sem ætlaði sér annað og meira hlutskipti en daga uppi á fátæklegum verslunarstað á Íslandi og varð líf hans einkar róstusamt. Sjálfur gerðist hann beiskur og þegar leiðir hans og Þórdísar Ebenesersdóttur lágu saman hafði hann af henni þau not sem hann þurfti, en lék hana þó hrottalega um leið. Sagan endaði í niðurlægingu og hörmung, en alltaf bar „húsfrú Þórdís“ sig jafn vel.

Skræður er heitið á nýju hlaðvarpi sem hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður Illugi Jökulsson sér um. Þar kynnir hann hlustendum Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar. Illugi kynnir efnið vandlega, segir frá bakgrunni frásagnanna, styttir og dregur saman ef þörf krefur og í tilfelli elstu bókanna lagar hann stundum textann að eyrum nútímafólks. En fyrst og fremst fá hinar gömlu skræður og fróðleikur þeirra að njóta sín. Stórskemmtilegir þættir sem enginn fróðleiksfús hlustandi ætti að láta framhjá sér fara!

Skræður: 03 – „Ég er frú Hillebrandt samt“ - Um litríka ævi og átakanleg ævilok Þórdísar Ebenesersdóttur II

Þetta er annað kast upp úr Minningum þeim sem Guðrún Borgfjörð skildi eftir sig þegar hún lést 1930 og gefnar voru út árið 1946. Hér lýsir hún á bráðskemmtilegan hátt mörgu úr bæjarlífi Reykjavíkur, allt frá heimili Jóns Guðmundssonar ritstjóra sem var bæði fjörugt og litríkt, og til rottugangs og heldur subbulegra aðfara sumra læknanna í Reykjavík, en skortur þeirra á hreinlæti og vönduðum vinnubrögðum þætti ekki góður nútildags. Alltaf er Guðrún með augun hjá sér og kemur auga á merkilega atburði, stóra sem smáa.

Skræður: 11 – Rottugangur og subbulegir læknar í Reykjavík: Minningar Guðrúnar Borgfjörð II

Þetta er annað kast um væringja, norræna menn sem voru í þjónustu keisaranna í Konstantínópel eða Miklagarði. Sigfús Blöndal fræðimaður í Kaupmannahöfn skrifaði sögu þeirra sem hér er lesið úr. Í þessu kasti er athyglinni ekki síst beint að Basil keisara II sem ríkti í áratugi í Miklagarði kringum aldamótin 1000. Hann þurfti að glíma við marga óvini, ekki síst Búlgari, og lék þá svo illa að hann hlaut viðurnefnið Búlgarabani. Meðal þeirra sem voru í liði Búlgarabanans voru norrænir væringjar og ekki er til dæmis óhugsandi að þar hafi Kolskeggur Hámundason, bróðir Gunnars á Hlíðarenda, verið í hópi.

Skræður: 39 – Væringjar í Miklagarði II: Basil Búlgarabani og norrænir lífverðir hans

Í þessu kasti segir Sveinbjörn frá því þegar hann fór fyrst í gönguferð um Sjáland en réði sig síðan á skonnortuna Cathinka, þar sem hann var m.a. gerður að skipskokki en það hafði hann ekki reynt áður. Þá „hljóp djöfullinn í mig“ segir Sveinbjörn og gerði skipverjum sínum ósvikinn grikk. Síðan var siglt bæði til Hollands og áleiðis til Rússlands, en þá strandaði skip hans við strönd Finnlands.

Skræður: 67 – Siglingar, konur og framandi lönd: Sjóferðaminningar Sveinbjörns Egilsonar IX

Þriðja og síðasta kastið um kvenhetjuna Hallgerði landbrók. Texti Njálu nýtur sín en víða lagaður að eyrum og skilningi nútímafólks. Hér segir frá þeim afdrifaríku atburðum sem urðu þegar Hallgerður sendi þræl að stela mat af nálægum bæ og Gunnar eiginmaður hennar refsaði henni með kinnhesti. Sá löðrungur varð í meira lagi örlagaríkur og eina dramatískasta stund Njálu er þegar hann biður hana um lokk úr hári sínu til að vinda nýjan bogastreng. Eftir fall Gunnar blandast Hallgerður inn í óvænta atburði er snúast um Víga-Hrapp kærasta hennar.

Skræður: 26 – Hver var Halgerður langbrók III: Muna skal ég þér kinnhestinn

Hlustaðu og lestu

Other podcasts you might like ...