App Store

Google Play

is Device Banner Block 894x1036

Stígðu inn í heim af óteljandi sögum

Hlustaðu og lestu

Illugi Jökulsson

Hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður, rithöfundurinn Illugi Jökulsson kynnir hlustendur Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar.

Skræður

Ida Pfeiffer var þýsk kona sem ferðaðist um landið 1845. Hún gaf út ferðasögu sína í Þýskalandi fáeinum árum síðar, og bera skrif hennar vott um ríka athyglisgáfu og leiða ýmislegt forvitnilegt í ljós um staðhætti og mannlíf á Íslandi undir miðja 19. öld séð með auga gestsins.

Skræður: 99 – Íslandsferð Idu Pfeiffer 1845: Fyrri hluti - Íslenskar konur, dramb og hörmuleg húsakynni

Þórdís Ebenesersdóttir hét íslensk alþýðustúlka, fædd 1808. Hún varð vinnukona hjá Guðmundi Ólafssyni bónda á Vindhæli nálægt Skagaströnd í Húnavatnssýslu og leið ekki á löngu þar til menn þóttust verða varir við að hún væri farin að gefa bónda hýrt auga. Gallinn var sá að hann var giftur og tók nú við ótrúleg atburðarás þar sem ástir og örlög einstaklinga vógust á við afskiptasöm yfirvöld sem ekki bjóða sér að alþýðufólk fengi að haga lífi sínu eins og því sjálfu þóknaðist. Magnús Björnsson á Syðra-Hólmi skrifaði magnaða frásögn um „húsfrú Þórdísi“ sem hér er lesið úr. Fyrra kast af tveimur.

Skræður er heitið á nýju hlaðvarpi sem hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður Illugi Jökulsson sér um. Þar kynnir hann hlustendum Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar. Illugi kynnir efnið vandlega, segir frá bakgrunni frásagnanna, styttir og dregur saman ef þörf krefur og í tilfelli elstu bókanna lagar hann stundum textann að eyrum nútímafólks. En fyrst og fremst fá hinar gömlu skræður og fróðleikur þeirra að njóta sín. Stórskemmtilegir þættir sem enginn fróðleiksfús hlustandi ætti að láta framhjá sér fara!

Skræður: 02 – Yfirvöldin bönnuðu henni að giftast: Um litríka og átakanlega ævi Þórdísar Ebenesersdóttur I

Síðara kast af tveimur um „húsfrú Þórdísi“ og lesið úr frásögn Magnúsar Björnssonar um hana, ástir hennar og samferðafólk. Hér víkur sögunni til dansks kaupmanns á Skagaströnd sem Friðrik hét Hillebrandt. Það var stórlega breyskur maður sem ætlaði sér annað og meira hlutskipti en daga uppi á fátæklegum verslunarstað á Íslandi og varð líf hans einkar róstusamt. Sjálfur gerðist hann beiskur og þegar leiðir hans og Þórdísar Ebenesersdóttur lágu saman hafði hann af henni þau not sem hann þurfti, en lék hana þó hrottalega um leið. Sagan endaði í niðurlægingu og hörmung, en alltaf bar „húsfrú Þórdís“ sig jafn vel.

Skræður er heitið á nýju hlaðvarpi sem hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður Illugi Jökulsson sér um. Þar kynnir hann hlustendum Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar. Illugi kynnir efnið vandlega, segir frá bakgrunni frásagnanna, styttir og dregur saman ef þörf krefur og í tilfelli elstu bókanna lagar hann stundum textann að eyrum nútímafólks. En fyrst og fremst fá hinar gömlu skræður og fróðleikur þeirra að njóta sín. Stórskemmtilegir þættir sem enginn fróðleiksfús hlustandi ætti að láta framhjá sér fara!

Skræður: 03 – „Ég er frú Hillebrandt samt“ - Um litríka ævi og átakanleg ævilok Þórdísar Ebenesersdóttur II

Þriðja kastið þar sem lesið er úr endurminningum Gyðu Thorlacius sýslumannsfrúar á Austurlandi í blábyrjun 19. aldar. Hún lýsir bæði stórum atburðum og smáum af mikilli einlægni og á mun opinskárri hátt en títt var á hennar dögum. Til dæmis lýsir hún sálarraunum sínum vegna fæðingarþunglyndis á mjög nútímalegan hátt, löngu áður en nokkur greining var til á því ástandi. Hér segir og frá vanda sem sýslumannshjónin lentu í þegar Jörundur hundadagakóngur tók völdin á Íslandi sumarið 1809 og Þórður Thorlacius sýslumaður óttaðist að hann yrði handtekinn og jafnvel líflátinn af hinum nýja valdhafa.

Skræður: 06 – Á dögum hundadagakóngsins: Endurminningar Gyðu Thorlacius III

Þetta er fjórða kastið upp úr endurminningum Gyðu Thorlacius, sýslumannsfrúar á Austurlandi í upphafi 19. aldar. Þótt Jörundur hundadagakóngur hafi nú verið handtekinn og fluttur af landi brott, svo ekki stafi frekari ógn af honum, þá steðjar ýmis vandi að sýslumannshjónunum Gyðu og Þórði. Sem fyrr eru lýsingar hennar á lífi hennar á Íslandi alveg einstakar miðað við þann tíma sem hún lýsir. Hún er persónulegri og einlægari um bæði sína eigin hagi og íslenskt samfélag en nokkrir Íslendingar myndi hafa treyst sér til að vera í þá daga.

Skræður: 07 – Á dögum hundadagakóngsins: Endurminningar Gyðu Thorlacius IV

Ida Pfeiffer var þýsk kona sem ferðaðist um landið 1845. Í þessu kasti númer 2 úr minningum hennar segir hún frá ferðalögum sínum um landið, fegurð landsins en líka undarlegu hátterni hinna innfæddu. Þeir fylgjast sífellt með henni eins og naut góna á nývirki, og þykir henni oft nóg um. Hún er látin gista í kirkjum, sem virðast notaðar eins og geymsluhús, og sóðaskapurinn hvarvetna er yfirgengilegur.

Skræður: 100 – Íslandsferð Idu Pfeiffer 1845: Seinni hluti - fegurð landsins og sóðaskapur innfæddra

Sumarið 1809 tók Jörundur hundakóngur völdin á Íslandi um skeið. Þá sporðreistist líf danskrar sýslumannsfrúar austur í Múlasýslum, Gyðu Thorlacius, en eiginmaður hennar varð andstæðingur Jörundar. Seinna skrifaði Gyða endurminningar sínar frá Íslandi. Þetta er fyrsta kastið af fimm þar sem lesið er úr þeim endurminningum og hér segir á bráðskemmtilegan hátt frá ferð hennar til Íslands og fyrstu kynnum hennar af Íslendingum. Gyða var prúð dönsk stúlka og henni kom óneitanlega margt mjög spánskt fyrir sjónir á Íslandi, hvort heldur groddalegir brúðkaupssiðir eða hin algjöra fyrirlitning Íslendinga á tilraunum hennar til að rækta grænmeti.

Skræður er heitið á nýju hlaðvarpi sem hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður Illugi Jökulsson sér um. Þar kynnir hann hlustendum Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar. Illugi kynnir efnið vandlega, segir frá bakgrunni frásagnanna, styttir og dregur saman ef þörf krefur og í tilfelli elstu bókanna lagar hann stundum textann að eyrum nútímafólks. En fyrst og fremst fá hinar gömlu skræður og fróðleikur þeirra að njóta sín. Stórskemmtilegir þættir sem enginn fróðleiksfús hlustandi ætti að láta framhjá sér fara!

Skræður: 04 – Á dögum hundadagakóngsins: Endurminningar Gyðu Thorlacius I

Í bernskuminningum Halldórs Laxness segir frá því að innan við 10 ára gamall hafi hann verið farinn að skrifa heilmikið af sögum og hafi geymt þær í kistli, sem æskuvinur föður hans, Sæmundur holdsveiki, hafði smíðað handa honum. Svo vill til að til er ágrip af sjálfsævisögu Sæmundar þessa og er það næsta ótrúleg frásögn. Sæmundur bjó við skelfileg kjör á æskuárum og er þá vægt til orða tekið, en frásögnin er um leið ógleymanleg heimild um hlutskipti fátæklinga á Íslandi á 19. öld. Sæmundur leggst þó aldrei í eymd og volæði, heldur tekst á við örlög sín af ótrúlegri hugprýði og lífsþrótti.

Skræður er heitið á nýju hlaðvarpi sem hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður Illugi Jökulsson sér um. Þar kynnir hann hlustendum Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar. Illugi kynnir efnið vandlega, segir frá bakgrunni frásagnanna, styttir og dregur saman ef þörf krefur og í tilfelli elstu bókanna lagar hann stundum textann að eyrum nútímafólks. En fyrst og fremst fá hinar gömlu skræður og fróðleikur þeirra að njóta sín. Stórskemmtilegir þættir sem enginn fróðleiksfús hlustandi ætti að láta framhjá sér fara!

Skræður: 01 – Holdsveiki og kistill Halldórs Laxness: Magnaðar æviminningar Sæmundar holdsveika

Þetta er annað kastið sem helgað er endurminningum hinnar dönsku sýslumannsfrúar á Austurlandi í upphafi 19. aldar. Gyða skrifaði hinar stórmerkilegu minningar sínar þegar hún var flutt aftur til Danmerkur en sýn hennar á Ísland, um það leyti sem Jörundur hundadagakóngur var á ferð, er alveg einstök. Raunar skiptir lýsing hennar á sögulegum atburðum ekki endilega mestu máli, heldur er ekki síður merkilegt að heyra um persónulega hætti hennar og ýmsar raunir sem hún lýsir af meira hispursleysi en títt var á hennar dögum.

Skræður er heitið á nýju hlaðvarpi sem hinn fjölfróði útvarps- og fjölmiðlamaður Illugi Jökulsson sér um. Þar kynnir hann hlustendum Storytel efni gamalla íslenskra bóka af öllu tagi. Þar getur verið um að ræða ævisögur og endurminningar, sögurit og frásagnir af öllu tagi, þjóðsögur, skrímslasögur og hvaðeina milli himins og jarðar. Illugi kynnir efnið vandlega, segir frá bakgrunni frásagnanna, styttir og dregur saman ef þörf krefur og í tilfelli elstu bókanna lagar hann stundum textann að eyrum nútímafólks. En fyrst og fremst fá hinar gömlu skræður og fróðleikur þeirra að njóta sín. Stórskemmtilegir þættir sem enginn fróðleiksfús hlustandi ætti að láta framhjá sér fara!

Skræður: 05 – Á dögum hundadagakóngsins: Endurminningar Gyðu Thorlacius II

Þetta er fimmta og síðasta kastið upp úr endurminningum hinnar dönsku sýslumannsfrúar á Austurlandi í byrjun 19. aldar. Einlægar og opinskáar lýsingar hennar eru samar við sig, bæði um hagi hennar sjálfrar og Íslendinga almennt. Í þessu kasti er meðal annars lýst mikilli svaðilför sem Gyða og fjölskylda fóru yfir hálendið íslenska en þar voru bæði hún og börn hennar í mikilli hættu. Þórður eiginmaður Gyðu hafði þá fengið veitingu fyrir Árnessýslu í stað Múlasýslu en dvöl hjónanna á Íslandi styttist nú mjög. Hún hvarf frá Íslandi reynslunni ríkari.

Skræður: 08 – Á dögum hundadagskóngsins: Endurminningar Gyðu Thorlacius V

Í þessu kasti, því fyrsta úr þjóðsagnasafninu Grímu, er aðallega fjallað um þrjú efni. Fyrst er lesin frásögn af því þegar hestar ærðust og hurfu og var sá atburður talinn eiga sér einhverjar yfirnáttúrulegar orsakir. Næsta frásögn segir frá því þegar bjarndýr réðist inn í hús frostaveturinn mikla og að síðustu segir frá stórbruna á Reynistað á 18. öld.

Skræður: 52 – Úr Grímu I – Viðureign við bjarndýr og tryllta hesta

Hlustaðu og lestu

Other podcasts you might like ...