Saga Joad-fjölskyldunnar hefst á því að einn sonurinn er laus úr fangelsi á skilorði en þegar hann kemur heim er býlið yfirgefið. Fjölskyldan hefur lent á vonarvöl vegna uppskerubrests og sandstorma eftir þurrkatíma á svæði sem kallað er Dust Bowl eða Rykskálin, og hús þeirra verið rifið. Fjölskyldan selur búslóðina fyrir bílgarm og ferðast á honum til Kaliforníu, fyrirheitna landsins, en þau hafa hrifist af auglýsingapésa um möguleikana þar. Ferðin er löng og erfið og fer eftir þjóðvegi 66 og eru þúsundir annarra uppflosnaðra fjölskyldna á sömu ferð.

Bandaríski rithöfundurinn John Steinbeck skrifaði frægustu bók sína Þrúgur reiðinnar (The Grapes of Wrath) árið 1939 og fékk Nóbelsverðlaunin 1962. Bókin kom út í íslenzkri þýðingu Stefáns Bjarman árið 1943 og birtist nú hér í einstökum lestri Arnars Jónssonar.

Baksvið bókarinnar er kreppan í Bandaríkjunum á fyrri hluta 20. aldar þegar heil bændasamfélög flosnuðu upp, ótal fjölskyldur brugðu búi og lögðu upp í óvissuför til fyrirheitna landsins í vestri, Kaliforníu. Höfundur bregður upp mynd af kúgun og hatri, mannlegri eymd og reiði, hugrekki og ást í skrautlegu mannlífi þess tíma. Lífskjör fólksins urðu frjór jarðvegur fyrir þrúgur reiðinnar. Margir höfundar hafa reynt að sýna þessa hrikalegu umbrotatíma í hnotskurn, en engum hefur þótt takast það eins vel og Steinbeck í þessari bók. Jafnframt birtir bókin ákaflega skýrt og vel hugsunarhátt, málfar og skopskyn þess alþýðufólks sem Steinbeck nauðaþekkti og lýsir hlutskipti þess af skilningi og djúpri samkennd.

© 2023 Mál og menning (Hljóðbók): 9789979349303

Þýðandi: Stefán Bjarman

Útgáfudagur

Hljóðbók: 12 juli 2023